Geen toeval dat VN en WHO glyfosaat plotsklaps als veilig beschouwen
De discussie over het omstreden middel glyfosaat is niet voorbij. In een nieuwe studie stelt het Europese Agentschap voor Chemische Stoffen (ECHA) dat glyfosaat niet kankerverwekkend is. Voor sommigen komt dit goed uit. Vooral als je weet dat er in de FAO, ECHA en WHO toch een aantal mensen zitten die nauwe banden hebben met de industrie. De Wereldgezondheidsorganisatie is het hier echter niet mee eens en blijft bij het standpunt dat het middel waarschijnlijk wel kankerverwekkend is.
Schokkende conclusies
Het is je in al het verkiezingsgeweld van de afgelopen dagen misschien ontgaan, maar deze week was er schokkend nieuws over de mogelijke gevolgen van het wereldwijde gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen. In een nieuw rapport komen onderzoekers van de Verenigde Naties (VN) tot de afschuwelijke conclusie dat jaarlijks circa 200.000 mensen overlijden aan een acute vergiftiging door het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen. De slachtoffers vallen vooral in ontwikkelingslanden, maar ook zijn er grote zorgen over kwetsbare groepen in rijkere landen, zoals kinderen en zwangere vrouwen, waar blootstelling aan zeer kleine doseringen chemicaliën al ingrijpende effecten kan hebben op de ontwikkeling van het kind. Dat is schokkend, maar minstens zo erg is het feit dat ondanks deze cijfers er nauwelijks maatregelen worden genomen om mensen te beschermen. Ook opvallend is dat pesticiden zoals glyfosaat/Round up de oorzaak kunnen zijn van de dramatische sterfte onder bijen en hommels. Dat bevestigden twee onderzoeken afgelopen donderdag in vakblad Science. Boosdoeners zijn insecticiden zoals die in talrijke landen worden gebruikt. In bijvoorbeeld Duitsland zijn afgelopen winter circa 300.000 bijenvolken gestorven. Dat heeft veel gevolgen voor de landbouw, waar de bijen nodig zijn voor het bestuiven van gewassen.
Chemiebedrijven bepalen de wet
De reden dat maatregelen uitblijven is volgens de onderzoekers van de VN duidelijk; grote chemiereuzen als Monsanto, Bayer en Syngenta frustreren effectieve maatregelen dankzij een onethische lobby, het ondermijnen van onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek en een zeer agressieve marketing van hun producten en diensten. De VN stelt dat preventieve maatregelen op basis van het voorzorgsbeginsel hard nodig zijn om de problemen op te lossen.
Discussie glyfosaat laait opnieuw op
Het nieuwe rapport van de VN komt op een belangrijk moment, want in de Europese Unie, één van de weinige plekken op aarde waar het voorzorgsbeginsel in de wet is vastgelegd, staat dit principe onder druk. Deze week bleek dat onderzoekers nog steeds verdeeld zijn over de vraag of het bestrijdingsmiddel glyfosaat kankerverwekkend is. Het Europees Chemieagentschap (ECHA) stelt deze week dat glyfosaat weliswaar ernstig oogletsel kan veroorzaken en giftig is voor al het leven in het water, maar dat het niet kankerverwekkend is voor mensen. Foodwatch en GLOBAL 2000 uit Wenen vroegen direct om een reactie van het Internationaal Agentschap voor Kankeronderzoek (IARC) van de Wereldgezondheidsorganisatie op het onderzoek. Het IARC reageerde meteen en gaf aan dat ze het niet eens is met ECHA. Het IARC blijft bij het standpunt dat glyfosaat waarschijnlijk wel kankerverwekkend is. Foodwatch en GLOBAL 2000 vinden dat zolang deze discussie niet is opgehelderd de EU de vergunning voor glyfosaat moet intrekken.
Gezondheid consument voorop, bij twijfel niet doen
De discussie over de veiligheid van chemische bestrijdingsmiddelen is zeer ingewikkeld. Naast het wetenschappelijk onderzoek spelen ook commerciële en politieke belangen vaak een grote rol in de discussie over het wel of niet toelaten van stoffen. Daarom hechten ze bij Foodwatch en GLOBAL 2000 sterk aan het voorzorgsbeginsel. Dat zorgt er namelijk voor dat de gezondheid van consumenten voorop wordt gesteld en wij niet de dupe worden van alle onduidelijkheid. Bij twijfel niet doen, daar komt het simpel gezegd op neer. In het grootste deel van de wereld geldt dit principe helaas niet. Daar wordt de gezondheid van burgers afgewogen tegen de winsten van grote bedrijven en trekken consumenten vaak aan het kortste eind. In de Europese Unie is het voorzorgsbeginsel wel in de wet vastgelegd, maar de discussie over glyfosaat laat zien dat dit beginsel onder druk staat. Dat mag niet gebeuren! Er moet voor gezorgd worden dat de gezondheid van burgers altijd boven de winsten van grote bedrijven wordt gesteld!
